De verspreiding van gewasbeschermingsmiddelen en de gevolgen ervan
• 6 min. leestijd
De weersomstandigheden tijdens een gewasbeschermingsbehandeling zijn van fundamenteel belang. Spuiten bij ongunstige weersomstandigheden verhoogt het risico van verspreiding van fytosanitaire producten en vermindert dus de doeltreffendheid van de behandeling en stelt het milieu bloot aan besmetting.
De verschillende dispersies en het belang van meteorologische gegevens
Gewasbeschermingsmiddelen kunnen op verschillende niveaus worden verspreid. Zij kunnen door de lucht of door het water worden meegevoerd en worden in verschillende milieus verspreid: de atmosfeer, de bodem en het aquatisch milieu.
Overdracht van gewasbeschermingsmiddelen via de lucht
De overdracht van pesticiden naar de atmosfeer is de belangrijkste bron van verspreiding van actieve bestanddelen in het milieu. Het is moeilijk om de verliezen in één keer precies in te schatten, maar ze kunnen zeer aanzienlijk zijn (tot 50%), met name afhankelijk van de weersomstandigheden en de sproei-apparatuur. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen verschijnselen die zich voordoen tijdens de toepassing en die welke zich achteraf voordoen.
Sproeidrift
Drift is het eerste mechanisme bij het sproeien. Het komt overeen met alle werkzame stof die tijdens de toepassing door de wind buiten het behandelde gebied is getransporteerd. De hoeveelheid drift is zeer sterk gecorreleerd met de windsnelheid. Het wordt meestal gekwantificeerd door het aantal druppels actieve stof buiten het behandelde gebied te tellen.
Om drift te beperken is spuiten verboden als de windsnelheid meer bedraagt dan vijf meter per seconde. Om drift te voorkomen, moet bij een zo licht mogelijke wind worden gesproeid.
Drift hangt sterk samen met wind, maar niet alleen. Het hangt ook af van toepassingsfactoren zoals boomhoogte of voorwaartse snelheid, alsook van de productformulering (deeltjesgrootte, dichtheid, enz.).
🌦️
Hoe zit het met weergegevens? Het monitoren van de weersomstandigheden kan deze dreiging verminderen. Door de windsnelheid en windvlagen tijdens de behandeling in real time te volgen, kan de efficiëntie van de behandeling worden verbeterd.
Het is ook mogelijk om een waarschuwing in te stellen op de Sencrop applicatie om ervoor te zorgen dat u onder de juiste omstandigheden handelt. Met de waarschuwing kunt u één of meer waarden voor weersomstandigheden (bijvoorbeeld de windsnelheid) instellen en gewaarschuwd worden wanneer deze waarden worden overschreden.
Vervluchtiging
Tijdens een gewasbeschermingsbehandeling komt het grootste deel van de toegepaste werkzame stof in contact met het plantendek of het bodemoppervlak. De werkzame stof moet dan door de planten worden opgenomen, maar een niet te verwaarlozen deel ervan kan in de atmosfeer vervluchtigen. Volatilisatie is de "overgang van een verbinding uit haar vaste, vloeibare, waterige oplossing of geadsorbeerde fase op de bodem naar de gasfase". De verbinding wordt dan in de atmosfeer getransporteerd. Dit mechanisme vertegenwoordigt enkele tienden tot enkele tientallen procenten van de verliezen aan actieve materie.
De vervluchtiging hangt af van :
weersomstandigheden (hygrometrie, temperatuur)
toepassingstechnieken
het soort gewas
teeltmethoden
de kenmerken van het werkzame bestanddeel
🌦️
Hoe zit het met de weersgegevens? Om het risico van vervluchtiging te beperken, is het beter dat de luchtvochtigheid hoger is dan 60%. Hoe hoger deze laatste, hoe meer de werkzame stof bij de uitgang van de spuitboom naar beneden wordt geprojecteerd, waardoor de retentie en het transport van de druppels in de lucht worden beperkt. Aan de andere kant is het boven 95% vochtigheid niet raadzaam om te sproeien omdat het product door water zou kunnen worden getransporteerd.
Ook de temperatuur speelt een belangrijke rol. Hoge temperaturen (>25°C) bevorderen de verdamping van de werkzame stof zodra deze de spuit verlaat. Vind deze gegevens rechtstreeks van het Raincrop station, een digitale regenmeter.
Vervoer van gewasbeschermingsmiddelen over water
De tweede vector voor de overdracht van gewasbeschermingsmiddelen in het milieu is water. Het risico in verband met transportverschijnselen waarbij water betrokken is, is groot, maar gemakkelijker te beheersen. Onder bepaalde omstandigheden kunnen de verliezen inderdaad hoog oplopen, maar door het monitoren en voorspellen van weergegevens kan het risico worden beperkt.
Uitloging
Het belangrijkste mechanisme voor de overdracht van werkzame stoffen in verband met water is uitloging. Het doel van een behandeling is ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk van het product in contact komt met het bladerdak. In geval van regen tijdens of na de toepassing kunnen de producten op het bodemoppervlak terechtkomen, wat overeenkomt met uitspoeling. De uitdaging is groter voor contactproducten die lang op het oppervlak van de planten moeten blijven om ze te beschermen. Regen kan deze beschermlaag verwijderen, waardoor een nieuwe behandeling nodig is.
🌦️
Hoe zit het met weergegevens? Voor contactproducten wordt een drempel van 20 mm regen algemeen aanvaard. Weersvoorspellingen zijn dus van fundamenteel belang om het optimale behandelingsvenster te bepalen.
Afvoer
Het komt overeen met het transport van verbindingen door oppervlaktewater buiten het perceel, vaak naar een waterloop. Het belang van dit verschijnsel hangt sterk samen met de regenval, maar ook met de kenmerken van de omgeving, met name de topografie. Op land dat gevoelig is voor afspoeling kan dit problematisch zijn. Als de regenperiode snel na een behandeling plaatsvindt en sterk is, kan de concentratie van bestrijdingsmiddelen in het afvloeiingswater hoog zijn. De resulterende milieuverontreiniging kan dan aanzienlijk zijn.
🌦️
Hoe zit het met weergegevens? Real-time monitoring van de weersomstandigheden en -voorspellingen, vooral wat betreft de neerslag, zijn nuttig om het risico van afspoeling te beperken. Omdat het risico in de uren na de behandeling toeneemt, kunt u met de buienradar die beschikbaar is op de Sencrop-app bovendien 3 uur van tevoren zien wat de mogelijke neerslag is. Het is dus mogelijk de dreiging van afspoeling te verminderen.
Uitloging
Het laatste mechanisme van overdracht van fytosanitaire producten door water is uitloging. Dit mechanisme komt overeen met het meeslepen van de in water opgeloste werkzame stof naar de diepte. Door kwelwater kan de werkzame stof naar de grondwaterspiegel worden gevoerd, die dan wordt verontreinigd. Het aan dit verschijnsel verbonden risico hangt nauw samen met de aard van het product, met name de persistentie (houdbaarheid) ervan. Regelmatige zware regenval versterkt dit verschijnsel.
Effecten van de verspreiding van gewasbeschermingsmiddelen
Agronomische en financiële gevolgen
Verspreiding van fytosanitaire producten betekent dat de interventie niet onder optimale omstandigheden is uitgevoerd en dat de doeltreffendheid dus beperkt is. Dit heeft directe gevolgen voor de gewassen, die mogelijk slecht beschermd waren. Zij kunnen dan gevaar lopen voor ziekten en plagen. Dit vormt op twee niveaus een financieel risico voor de landbouwer:
als de gewassen slecht worden beschermd en daardoor worden aangetast en vernietigd door ziekten of plagen. Dit kan leiden tot een vermindering van de opbrengst en de kwaliteit van het gewas.
als de behandelingen opnieuw moeten worden uitgevoerd na een slechte toepassing. In een economische context van inflatie en stijgende prijzen van gewasbeschermingsmiddelen is het meer dan noodzakelijk het aantal toepassingen te optimaliseren en te verminderen.
De economische inzet van gewasbeschermingsbehandelingen is groot en een verbetering van de efficiëntie van de interventies kan het mogelijk maken het aantal toepassingen te verminderen. De verstrekking van ultralokale weergegevens en de combinatie met BOS systemen helpen de landbouwers bij hun gewasbeschermingsstrategie. Tijdens de behandeling moet de maximale hoeveelheid werkzame stof zijn doel bereiken en worden geassimileerd om de efficiëntie van de passage te optimaliseren en het bijbehorende risico te beperken.
Milieueffecten
Gewasbeschermingsmiddelen infiltreren, met name door uitloging, in de bodem, hetgeen ernstige gevolgen kan hebben voor de bodemfauna. Dit heeft directe gevolgen voor de structuur van de bodem en dus voor de vruchtbaarheid ervan. Het zijn namelijk de in de bodem aanwezige levende organismen die de beluchting en de vorming van organisch materiaal mogelijk maken.
Deze producten kunnen ook infiltreren in waterlopen, zoals eerder vermeld. Dit heeft directe gevolgen voor de aquatische fauna en flora (vissen, algen, schaaldieren) en kan hun dood veroorzaken. Dit staat bekend als aquatische toxiciteit.
Door hun verspreiding in de lucht kunnen de producten ook toxisch zijn voor verschillende organismen, met name bijen en andere gewasbeschermingsmiddelen.
Menselijke impact
De gevolgen voor de volksgezondheid kunnen zich op verschillende manieren voordoen. Allereerst is er het risico tijdens het sproeien. Daarom is het sproeien gereglementeerd in termen van :
de windsnelheid om de verspreiding ervan buiten het perceel te beperken
de afstand tot huizen om eventuele gevolgen voor de buurt te voorkomen.
Er is ook een risico na het spuiten. Er kunnen:
residuen van bestrijdingsmiddelen rechtstreeks op levensmiddelen die een toxiciteitsrisico kunnen vormen
een risico voor de kwaliteit van het water dat verontreinigd kan zijn.
Er zijn dus vele mechanismen waardoor pesticiden buiten het veld worden overgedragen. Rekening houden met de weersomstandigheden voor de planning van de behandelingen is essentieel om de doeltreffendheid ervan te verbeteren en het milieurisico te verminderen. De door Sencrop verstrekte ultralokale weergegevens zijn een stap in deze richting en bieden materiaal voor het optimaliseren van interventies. Het is ook mogelijk om sommige van uw BOS te combineren met Sencrop's weergegevens om een nog preciezere ondersteuning te krijgen bij uw besluitvorming.
Ontdek de Sencrop Applicatie
Maak uw profiel aan, maak verbinding met een station in de buurt van uw percelen en profiteer van een gratis en vrijblijvende test.
Twee keer per maand nieuws over het agrarische weer, ag-tech, en Sencrop-innovaties om u te informeren en te helpen op dagelijkse basis betere beslissingen te nemen. Nu aanmelden! 👇