Zal de wind gestopt zijn? Hoeveel mm is er gevallen? Heb ik vorst gekregen
Welke boer heeft zich nooit één van deze vragen gesteld? Het antwoord is heel eenvoudig: geen. Het klimaat is altijd een belangrijke factor geweest voor het succes of de mislukking van een gewas. Het is een parameter die vaak niet kan worden bestreden, maar het registreren en voorspellen ervan kan de beste bondgenoot zijn voor een doeltreffende aanpassing.
Weerstations zijn altijd aanwezig geweest in het dagelijks leven van professionals in de landbouwsector, maar ze kunnen een valse bondgenoot zijn als ze niet representatief zijn voor de werkelijke locatie van het bedrijf en dus niet de klimatologische realiteit van het perceel registreren. Gelukkig beschikt de landbouwer dankzij de technologische vooruitgang nu over een reeks modulaire, onafhankelijke en mobiele sensoren en stations waarmee een grote verscheidenheid aan klimaatgegevens kan worden bewaakt.
Er zijn maar vijf minuten nodig om met een boer te praten voor het woord microklimaat. Om de ware betekenis ervan te begrijpen, moeten we echter eerst definiëren wat klimaat is, en wat de verschillen en beperkingen zijn van macro-, meso- en microklimaat.
Wanneer we het hebben over klimaat, bedoelen we de algemene term die wordt gebruikt om het resultaat op lange termijn (tientallen jaren) aan te duiden van de weersomstandigheden in verschillende gebieden van de planeet, die door meerdere variabelen kunnen worden beïnvloed. Dit kunnen variabelen van natuurlijke oorsprong zijn, zoals breedtegraad, water- en windstromen of topografie van de omgeving, maar ook variabelen van menselijke oorsprong, zoals de opwarming van de aarde en menselijke activiteit. Aan de hand van de geregistreerde gemiddelde waarden kan voor elk gebied een klimaatclassificatie worden opgesteld: continentaal, mediterraan, tropisch, enz.
Wanneer we overgaan naar het volgende niveau in de geografische schaal van de klimatologische karakterisering van een gebied, spreken we van macroklimaat, dat wordt gedefinieerd als het resultaat van de jaarlijkse variaties in temperatuur en neerslag, binnen dezelfde breedtegraad. Dit omvat grote gebieden van enkele honderden kilometers.
Wanneer we willen verwijzen naar de klimatologische omstandigheden van een kleiner gebied, zoals heuvels, percelen of een groep percelen, zou de meest nauwkeurige term mesoklimaat zijn. Dit wordt beïnvloed door oriëntatie, landgebruik, luchtbewegingen en watermassa's in de omgeving, en zelfs vegetatiebedekking en biomassadichtheid. Deze lokale verschillen en nuances kunnen immers leiden tot aanzienlijke verschillen in fenologie en gewasontwikkeling.
Wanneer we het hebben over microklimaat, bedoelen we de klimatologische omstandigheden van een specifiek perceel, of zelfs delen daarvan. Naast bovengenoemde variabelen spelen nog andere variabelen een rol, zoals wind, thermische inversie, relatieve vochtigheid, enz. Het microklimaat wordt namelijk bepaald door verschillende factoren die specifiek zijn voor het gewas, zoals het percentage vegetatiebedekking, de dichtheid van het gewas, de vochtigheid tussen de rijen, de ontvangen nuttige straling of de gezondheid van het gewas. Vorst is een duidelijk voorbeeld van de verscheidenheid aan microklimaten die op een perceel kunnen voorkomen, aangezien het gebeurtenissen zijn die zich kunnen voordoen in zeer specifieke gebieden waar vochtophoping en gebrek aan lucht dit verschijnsel in de hand werken. Een van de belangrijkste redenen waarom het gebruik van particuliere weerstations sterk is toegenomen, is dat voor vorstbestrijding een nauwkeurig en betrouwbaar waarschuwingssysteem nodig is dat zich in de meest kwetsbare gebieden bevindt.
De gevolgen van de klimaatverandering voor de gewassen in een regio kunnen positief of negatief zijn, afhankelijk van de kenmerken van het klimaat en de geteelde gewassen.
In het algemeen is een stijging van de temperatuur in gebieden op hoge breedte gunstig voor de productie, omdat in het huidige klimaat de aanwezige gewassen beperkt zijn door de lage temperaturen in het voorjaar en de korte groeiperiode bij afwezigheid van vorst. In de meeste regio's oefent een stijging van de huidige temperaturen echter een negatieve druk uit op de gewasopbrengsten doordat de gewassen zich sneller ontwikkelen en er dus minder tijd overblijft voor de ontwikkeling van de gewassen. Het effect van klimaatverandering op mesoklimatologische schaal zal dus afhangen van het gewas. In het algemeen is er een groot contrast tussen de potentiële voordelen van de Noord-Europese regio's en de nadelen van de Zuid-Europese regio's. Temperatuurstijgingen die het groeiseizoen van de gewassen zouden verlengen, worden verwacht in regio's waar het teeltpotentieel momenteel wordt beperkt door koude, en de klimaatverandering zou daarom kunnen worden beschouwd als gunstig voor de totale gewasopbrengsten aldaar.
Integendeel, in de huidige belangrijkste landbouwproductiegebieden in Europa veroorzaken hogere temperaturen een vroegere rijping van de gewassen en een verkorting van de graan- en vruchtzettingsperiode, hetgeen leidt tot een daling van de opbrengst die niet altijd wordt gecompenseerd door aanpassingen aan de teeltcyclus.
Zodra de verschillende niveaus van klimaatstudie zijn gedefinieerd, kunnen we ons afvragen wat het belang is van de bewaking van klimaatparameters op verschillende schalen en welk nut en welke conclusies vanuit agronomisch oogpunt uit de verzamelde gegevens kunnen worden getrokken.
Van het plantageontwerp tot de selectieve toepassing van inputs, kan de klimatologie op alle schaalniveaus worden gebruikt als basis voor het plantageontwerp en de conclusies die uit agronomisch oogpunt uit de verzamelde gegevens kunnen worden getrokken.
Zoals hierboven beschreven maakt de algemene klimatologische karakterisering van een productiegebied het mogelijk klimatologische tendensen op lange termijn vast te stellen om inzicht te krijgen in het agronomisch potentieel van het gebied. Naarmate men het geografische filter doorloopt, komen nieuwe variabelen naar voren, waarmee rekening moet worden gehouden bij de aanplant van een nieuwe plantage, maar ook vóór elke ingreep.
In het algemeen is de karakterisering van het macroklimaat tot stand gekomen door de oprichting van nationale en regionale meteorologische netwerken die, afhankelijk van het land, in de loop van de vorige eeuw zijn opgezet (bijvoorbeeld KNMI, Meteo France, DWD in Duitsland, enz.). Deze stations verzamelen en bewaren dagelijkse gegevens, die vrij beschikbaar zijn.
Het belangrijkste voordeel van deze openbare stations is de beschikbare geschiedenis (meer dan 50 jaar in sommige landen), hun gemakkelijke toegankelijkheid via websites en het onderhoud, min of meer kwalitatief afhankelijk van de site, dat wordt uitgevoerd door de regionale of nationale autoriteiten. Hun lage geografische dichtheid is echter hun grootste beperking. Over het algemeen bevinden zij zich in centrale gebieden van elk departement, maar zij kunnen honderden kilometers uit elkaar liggen. Dit betekent dat de verzamelde gegevens vaak afkomstig zijn van stations in stedelijke gebieden, hetgeen het onderhoud ervan vergemakkelijkt, maar niet toelaat de realiteit van het mesoklimaat en bijgevolg van het microklimaat weer te geven.
Zij leveren echter interessante karteringen op nationale of regionale schaal op, die van essentieel belang zijn voor een klimatologische studie voor de vestiging van een gewas en voor de bepaling van de klimaatbehoeften ervan, aangezien wij klimatologische indicatoren verkrijgen die over perioden van 10 tot 30 jaar zijn berekend, zoals thermische integralen, koude-uren, maar ook thermische balansen, die van essentieel belang zijn om inzicht te krijgen in de verdeling van de variaties over de gehele vegetatieve cyclus van de gewassen. Deze indicatoren zijn niet alleen een waardevol instrument voor de keuze van het plantmateriaal, maar maken het ook mogelijk essentiële kenmerken te bepalen, zoals de plantdichtheid of het ontwerp van het irrigatiesysteem.
Het is ook een belangrijk instrument voor coöperaties en andere belanghebbenden om opbrengstvariaties te begrijpen en te verklaren en om de teeltpatronen op grote schaal aan te passen.
Sinds enkele jaren staat dankzij de technologische vooruitgang een breed scala van sensoren en stations voor particulier gebruik ter beschikking van de landbouwers, waarvan de prijzen vooral variëren naar gelang van het aantal sensoren, de energievoorziening en het type gegevensoverdracht.
De democratisering van het gebruik ervan maakt een verschuiving naar perceelsgebonden beheer mogelijk, wat een directe invloed heeft op de hoeveelheid gebruikte inputs en de efficiëntie van elke interventie. Zoals hierboven beschreven zijn de plantbedekking en de dichtheid van de door het gewas geproduceerde biomassa namelijk parameters die het meso- en microklimaat beïnvloeden, zodat het niet mogelijk is de teeltroute aan deze parameters aan te passen zonder objectieve informatie over de klimaatomstandigheden in elke situatie. In dit soort gevallen kan het gebruik van weerstations op de percelen een oplossing bieden voor de kwesties van inputreductie en verbeterd waterbeheer waarmee alle landbouwers in de huidige context worden geconfronteerd.
Dit is een van de belangrijkste vragen die een landbouwer zich stelt voordat hij zijn bedrijf uitrust. Het antwoord moet rekening houden met verschillende punten:
Precisiemeteorologie is de eerste schakel geworden in de digitalisering van de landbouwsector, omdat het veel voordelen biedt voor de lage initiële investering, waardoor de investering snel kan worden terugverdiend.
Maak uw profiel aan, maak verbinding met een station in de buurt van uw velden en krijg een gratis en vrijblijvende test.
Zoals elk jaar worden de "seizoensverwachtingen" onder de loep genomen door landbouwprofessionals. Zijn deze voorspellingen in de winterperiode minder interessant, in het warme seizoen zijn ze voor sommigen essentieel. Binnenkort is het een jaar geleden dat de zomer van 2022 plaatsvond. Het was de heetste zomer die ooit
De controle van irrigatie in de landbouw is essentieel om optimale omstandigheden voor de ontwikkeling van gewassen te garanderen en tegelijkertijd het waterverbruik te beperken. In 2022 presenteert Sencrop haar innovatieve en gepatenteerde oplossing voor de landbouwsector: de pyranometer; Solarcrop. Deze maakt deel uit van de Sencrop-oplossing voor irrigatiebeheer, genaamd
Er is sprake van waterstress in de landbouw wanneer de beschikbaarheid van water voor de gewassen onvoldoende is om in hun behoeften te voorzien (de vraag naar water is groter dan de beschikbare hulpbronnen). Dit kan negatieve gevolgen hebben voor hun groei en ontwikkeling. Deze stress kan worden veroorzaakt door